نماد اعتماد الکترونیکی چیست و چه اهمیتی دارد؟

آشنایی با نماد اعتماد الکترونیکی و ضرورت اخذ آن برای فروشگاه های اینترنتی:

در واقع نماد اعتماد الکترونیکی مشخصه ای به منظور اعتماد سازی کاربران در هنگام مراجعه به سایتها و فروشگاه های اینترنتی می باشد. مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وظیفه اعطای نماد اعتماد الکترونیکی را بر عهده دارد. اعطاء این نماد بعد از دریافت کامل مشخصات و مدارک لازمه و تائید شرایط لازم، صورت می پذیرد. تائید فروشگاه های اینترنتی توسط یک موسسه ثالث تاثیر زیادی در جلب اعتماد مراجعه کنندگان خواهد داشت و مراجعه کننده از درامان ماندن اطلاعات خود ایمنی بیشتری احساس می نماید و حتی در صورت سوء استفاده از این اطلاعات می تواند برای شکایت به مراجع قانونی ذیصلاح مراجعه نماید. لوگوی مخصوص نماد اعتماد الکترونیکی به صورت زیر می باشد.

این نماد در صفحه اصلی وب سایت فروشگاه های اینترنتی که موفق به اخذ نماد شده اند درج می شود.

 ضرورت اخذ نماد اعتماد الکترونیکی :

با اعلام شرایط اخذ نماد اعتماد الکترونیکی (ای نماد) برای فروشگاه های اینترنتی توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت این طور می توان نتیجه گرفت که در جهت اعتماد سازی، بالا بردن ضریب امنیت، ساماندهی و رسمیت بخشی به فعالیت این فروشگاه ها و ایجاد رقابت سالم در کاهش قیمتها و ارتقای سطح کیفیت فروش کالا و ارائه خدمات مناسب به مصرف کنندگان خریدار از فروشگاه های اینترنتی اخذ نماد اعتماد الکترونیکی نه تنها لازم بلکه ضروری است. با اخذ نماد اعتماد الکترونیکی از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی که گرفتن خود این نماد لازمه صدور پروانه کسب برای فروشگاه های الکترونیکی می باشد، اعتماد خریداران برای خرید از این فروشگاه ها افزایش می باید و با توجه به رعایت ضوابط قانونی و ثبت اطلاعات آنها در مراجع رسمی و در نهایت نظارت بر فروشگاه ها، مصرف کنندگان با اطمینان بیشتری نسبت به خرید کالا یا استفاده از خدمات اینترنتی اقدام خواهند نمود و با افزایش اطلاعات مصرف کننده برای استفاده از کالا و خدمات امکان وجود بازار کاذب قیمتها کاهش خواهد یافت. به همراه نظام مند شدن فروشگاه های اینترنتی، تخلفات احتمالی در زمینه های کیفیت کالاها، امنیت در فروش، تحویل به موقع کالا، ضوابط بازپس گیری کالا و. . . کاهش یافته و حتی جلوگیری خواهد شد و حتی بخشی از فعالیت های خرده فروشی کشور در مبادلات داخلی به  اجراء در خواهد آمد. در نمودار ترسیم شده در قسمت زیر، تفاوت نتیجه خرید از فروشگاههای اینترنتی دارای نماد اعتماد و فروشگاه هایی که دارای این نماد نیستند نمایش داده شده است:

چرا فروشگاه های اینترنتی دارای اینماد قابل اعتمادتر هستند؟

اگر شرایط دریافت نماد اعتماد و مسیری را که یک شخصیت حقوقی و یا حقیقی صاحب فروشگاه اینترنتی طی می کند در نظر بگیریم و بررسی نماییم به نوعی مشخص خواهد شد که چرا سایت های دارای اینماد قابل اعتماد تر می باشند. با ما همراه باشید:

ثبت نام در سایت سازمان توسعه تجارت الکترونیک

صاحبان فروشگاه های اینترنتی  به مراجعه به وب سایت اینماد به آدرس www.enamad.ir به قسمت درخواست نماد اعتماد رجوع خواهند کرد. در این مرحله در صورتیکه ثبت نام کرده باشند می توان با شناسه کاربری و یا ایمیل و همچنین رمز عبور وارد وب سایت شوند و در صورتیکه ثبت نام نکرده باشند، به پایین صفحه قسمت ایجاد حساب کاربری رجوع خواهند کرد که در این حالت اطلاعات لازم را وارد کرده و ایملی حاوی لینک ورود برای آنها به ایملیشان فرستاده خواهد شد که کاربر مورد نظر باید از طریق آن وارد سایت شود.

تکمیل اطلاعات هویتی

متقاضی هنگام ورود به سایت باید نسبت به تکمیل اطلاعات مربوط به خود اقدام نماید. بنابراین صاحب امتیاز فروشگاه اینترنتی کلیه اطلاعات هویتی خود را وارد کرده و سپس اطلاعات محل سکونت و اطلاعات تماس فردی را وارد خواهد نمود. پس از زدن دکمه تایید نهایی به مرحله بارگذاری مدارک رجوع داده خواهد شد. در اینجا ذکر چند نکته الزامی می باشد:

هر دامنه ای به نام شخصی حقیقی و یا حقوقی ثبت خواهد شد که در سایت www.whois.com و با درج آدرس وب سایت مورد نظر می توان تشخیص داد که دامنه وب سایت فروشگاهی به نام کیست. یکی از الزامات دریافت اینماد این است که صاحب امتیاز فروشگاه باید صاحب امتیاز دامنه نیز باشد و نام شخص در سایت whois.com حتما ذکر شده باشد. سپس شخص مورد نظر در سایت اینماد ثبت نام کرده و اطلاعات هویتی خود را وارد می کند.

آپلود مدارک هویتی

حال باید مدارک مربوط به این اطلاعات هویتی مانند تصویر اول شناسنامه، تصویر پرسنلی و همچنین تصویر کارت پایان خدمت را ارسال نماید. بنابراین کارشناسان اینماد کنترل خواهند کرد که صاحب امتیاز دامنه همان شخصی باشد که درخواست نماد داده و همچنین باید اطلاعات هویتی خود را نیز درست، وارد نماید. اما ممکن است سوال پیش بیاید که ممکن است شخصی اطلاعات هویتی صاحب یک دامنه را داشته باشد، سپس روی دامنه مورد نظر فروشگاهی راه اندازی نماید و سپس برای این فروشگاه درخواست نماد اعتماد بدهد در حالیکه صاحب اصلی اصلا به این قضیه واقف نباشد، در این حالت چگونه سازمان توسعه تجارت الکترونیک صحت و سقم فروشگاه را بررسی و تشخیص می نماید. این سازمان در این مورد نیز تدابیری جالب اندیشیده است.

بررسی صحت شماره تلفن همراه و ثابت شخص ثبت نام کننده

جهت بررسی صحت شماره تلفن و همچنین شماره موبایل درج شده، سازمان توسعه تجارت الکترونیکی روش جالبی را انتخاب نموده است. برای بررسی صحت شماره موبایل، پس از زدن دکمه تایید در صفحه ثبت نام، کدی صادر خواهد شد که ثبت نام کننده باید آن را از طریق شماره موبایل خود به شماره خاص درج شده در سایت پیامک نماید. بدین ترتیب  مشخص خواهد شد که شماره در اختیار فرد ثبت نام کننده می باشد. برای تایید تلفن ثابت نیز به همین منوال باید ثبت نام کننده با شماره خاصی که در سایت درج شده است از طریق شماره ثابت ثبت نامی، تماس گرفته و کد تعیین شده را وارد نماید. بدین ترتیب سازمان توسعه تجارت الکترونیک مطمئن خواهد شد که شماره موبایل و تلفن درج شده برای ثبت نام کننده در اختیار خود او قرار دارد و به اصطلاح شماره های الکی و دروغین نیست.

نتیجه گیری تا بدین لحظه: مشخصات شخص ثبت نام کننده، مدارک هویتی او، تلفن های ثابت و موبایل او همگی توسط سامانه بررسی و کنترل خواهد شد. اما هنوز یک نکته قابل اهمیت است. این احتمال را در نظر بگیرید که شخصی مدارک هویتی شخص دیگری را در اختیار داشته باشد و یا آنها را جعل نماید و همچنین شماره هایی را در اختیار داشته باشد که به نام خود او نباشد و یا به آنها به طور مستقیم دسترسی نداشته باشد. در این حالت سازمان توسعه تجارت الکترونیک حتی با تطبیق اطلاعات ثبت شده با مدارک ارسالی قادر به تایید کامل آنها نخواهد بود پس چه تدبیری اندیشیده است؟ در قسمت های بعدی خواهیم دید.

افزودن کسب و کار

بعد از تمامی موارد بالا حال سایت اینماد اجازه به افزودن کسب و کار می دهد. بنابراین حالا صاحب امتیاز فروشگاه اینترنتی می توانید مشخصات کسب و کار خود را درج نماید. در این قسمت صاحب امتیاز فروشگاه اینترنتی موظف است که اطلاعات کسب و کار خود را به طور کامل درج نماید. حتی باید نوع فعالیت خود را مشخص کند تا اگر صنفی است نسبت به دریافت پروانه کسب اقدام نماید. آنچه که بسیار حائز اهمیت است محل کسب و کار، شماره موبایل و شماره تلفن ثابت کسب و کار می باشد. جهت احراز تلفن همراه و تلفن ثابت همانند مرحله قبل صاحب امتیاز باید از گوشی موبایل حاوی سیم کارت با شماره درج شده برای کسب و کار،  پیامکی حاوی کد مشخص شده را ارسال و همچنین از تلفن ثابت خود شماره در نظر گرفته شده را شماره گیری نماید و کد مشخص شده را وارد نماید.

چگونه هویت شخص متقاضی و محل کسب و کار او احراز می گردد؟

پس از تایید اطلاعات توسط متقاضی، باز چند مرحله تا تایید نهایی را خواهیم داشت:

تاییدیه فنی: شخص متقاضی باید نشان دهد که سایت برای اوست و او به هاست و فایل های سایت دسترسی کامل دارد بنابراین یکی از چند روش ذکر شده را باید انجام دهد که توضیح آن در این مقال نمی گنجد.

احراز محل کسب و کار: این مرحله بسیار مهم است و ما می خواهیم به کاربران فروشگاه های اینترنتی نشان دهیم که چگونه صاحبان کسب و کار هویت خود و محل کسب وکار خود را به طور کامل برای سازمان توسعه تجارت الکترونیکی محرز خواهند کرد. پس از پرداخت مبلغی توسط متقاضی، نامه ای شامل یک کد، و همچنین برگه ای جهت تایید گواهی امضا، برای آدرس درج شده در هنگام افزودن کسب و کار فرستاده خواهد شد. حالا چند نکته را در نظر بگیرید:

الف) اگر محل درج شده برای فروشگاه اینترنتی وجود نداشته باشد طبعاً نامه به آدرس درج شده نخواهد رسید و نماد اعتمادی نیز اعطاء نخواهد شد.

ب) در فرم گواهی امضا صادر و ارسال شده برای تقاضا دهنده،  نام و اطلاعات هویتی او درج شده است. تقاضا دهنده با در دست داشتن مدارک هویتی به یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی خواهد رفت، مسئولین ثبت موظفند که هویت طرف را سنجیده و آن را با مدارک و همچنین اطلاعات درج شده در گواهی امضا مطابقت دهند و اگر همه اطلاعات درست باشد، مهر دفتر ثبت اسناد رسمی بر روی فرم گواهی امضا زده خواهد شد. بنابراین تقاضا دهنده کلیه اطلاعاتش چک خواهد شد و راهی برای جعل و یا تقلب باقی نمی ماند. در نهایت باید فرم گواهی امضای مهر شده و تایید شده توسط دفتر ثبت را برای سازمان توسعه تجارت الکترونیک ارسال نماید. جالب اینجاست که این فرایند هر سه ماه یکبار باید برای محل کسب وکار، شماره تلفن های ثابت و همراه تکرار شود تا مدام و به طور پیوسته این اطلاعات کنترل شود.

در این میان یک نکته حائز اهمیت دیگر نیز وجود دارد که کلیه مدارک هویتی تقاضا دهنده توسط پلیس اماکن عمومی ناجا بررسی خواهد شد و اگر فرد تقاضا دهنده سوء پیشینه داشته باشد، نماد اعتماد به او داده نخواهد شد.

چک لیست الزامات: هر وب سایتی که بخواهد نماد اعتماد الکترونیک دریافت نماید باید ویژگی هایی داشته باشد که توسط کارشناس اینماد بررسی می شود و اصطلاحاً آن را چک لیست الزامات می گویند. سازمان توسعه تجارت الکترونیک در این مرحله از صاحبان فروشگاه می خواهد تا چک لیست الزامات را بررسی کرده و آن را در وب سایت رعایت نمایند، پس از آن کارشناس مربوطه آن را بررسی خواهد کرد و اگر مشکلی نداشته باشد، تایید خواهد شد.

یکی دیگر از مراحل تایید تعیین نوع فعالیت های فروشگاه است، تقاضا دهنده و صاحبان امتیاز وب سایت های فروشگاهی باید نوع فعالیت خود را مشخص نمایند و اگر فعالیت آنها نیاز به مجوز خاصی داشته باشد، باید مجوز را تهیه کرده و آن را آپلود نمایند و علاوه بر این همراه گواهی امضا برای سازمان ارسال نمایند. یک فرم نظر سنجی نیز در این مرحله وجود دارد که باید توسط تقاضا دهنده پر شود. پس از تایید کارشناس و ارسال مدارک باید مدیر سازمان توسعه تجارت الکترونیک نیز خود شخصا مدارک را بررسی نموده تا تایید نهایی انجام گیرد.

مراحلی را که یک صاحب فروشگاه اینترنتی باید طی کند تا نماد اعتماد الکترونیک را دریافت نماید مرور می کنیم:

1- شماره تلفن ثابت خود را احراز نماید. 2- شماره موبایل خود را احراز نماید. 3- مدارک هویتی خود را برای سازمان توسعه تجارت الکترونیکی ارسال نماید.

4- دامنه وب سایت فروشگاهی به نام او باشد و اصطلاحا whois دامنه به نام او باشد. 5- تاییده فنی را داشته باشد و به هاست وب سایت و فایل های آن دسترسی داشته باشد.

6- شماره موبایل و شماره تلفن ثابت محل کسب و کار را احراز نماید. 7- محل کسب و کار خود را از طریق کد ارسالی از جانب سازماناحراز نموده و این دو مرحله را هر سه ماه یکبار انجام دهد. 8- در صورتیکه فعالیت صنفی انجام دهد، باید پروانه کسب فروشگاه اینترنتی را دریافت نماید. 9- گواهی امضای خود را با در دست داشتن مدارک هویتی در یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی تهیه کرده و آن را به همراه مجوز های لازم برای فعالیت خود به سازمان توسعه تجارت الکترونیک ارسال نماید.

به احتمال بسیار زیاد تا کنون و با بررسی مطالب بالا پاسخ این سوال که “چرا فروشگاه های اینترنتی دارای نماد اعتماد الکترونیکی قابل اعتماد تر هستند؟” را متوجه شده باشید.

بنابراین، سازمان توسعه تجارت الکترونیک که زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت فعالیت می نماید تمامی تمهیدات لازم را جهت کنترل فروشگاه های اینترنتی را در نظر گرفته و در جهت اطمینان خاطر هرچه بیشتر شما همراهان گرامی در خرید های اینترنتی از هیچ کوششی فروگذاری نکرده است.

بانک ها و شرکت های واسط پرداخت

تمامی بانک ها جهت اعطای درگاه پرداخت الکترونیکی به وب سایت های فروشگاهی موظفند که از داشتن نماد اعتماد الکترونیکی فروشگاه درخواست دهنده اطمینان کسب کنند و در صورتیکه فروشگاه دارای نماد اعتماد الکترونیکی نباشد باید از طریق واسط های پرداخت اقدام نمایند که البته امروزه بسیاری از این واسط های پرداخت نیز به شرط داشتن نماد اعتماد با فروشگاه همکاری خواهند کرد.

تعهدات دارنده نماد اعتماد الکترونیکی

دارنده نماد اعتماد الکترونیکی موظف است:

1- تمامی تعهدهای مندرج در این دستورالعمل و پیوست‌های آن و همچنین مفاد متن تعهدنامه‌ای که هنگام صدور نماد اعتماد به صورت رسمی از ایشان اخذ شده است را در تمام مدت فعالیت و اعتبار نماد اعتماد الکترونیکی به طور کامل و دقیق رعایت نمایند.

2- هرگونه تغییر در کسب و کار در خصوص شاخص‌های اعطای نماد اعتماد را در اسرع وقت به مرکز اعلام نمایند.

3- استانداردهای مورد تأیید مرکز را به کار گیرد.

4- به مکاتبات اعم از الکترونیکی و فیزیکی و اخطارهای صادره از سوی مرکز و دستگاه‌های نظارتی، حداکثر طی دو روز کاری پاسخ دهد.

5- اطلاعات، گزارش‌ها و کلیه مستندهای درخواستی مرکز و دستگاه‌های نظارتی را در مدت زمان ابلاغ شده ارائه نماید.

6- در زمان تعلیق نماد اعتماد از قبول تعهدات جدید خودداری نمودهو مطابق دستورالعملهای ابلاغی و با هماهنگی مرکز، صرفاً به ارائه تعهدات قبلی عمل نماید. در غیر اینصورت، نماد اعتماد وی ابطال خواهد شد.

7- احکام صادره از سوی کمیته نظارتی را به صورت کامل و دقیق اجرا نماید.

8- کلیه شرایط لازم جهت ورود بازرسان به کلیه اماکن و محل‌های فعالیت و دسترسی به تجهیزهای مرتبط با موضوع فعالیت را بنا به تشخیص مرکز، جهت انجام وظایف نظارتی برای مرکز فراهم آورد.

9- شخص حقوقی دارنده نماد اعتماد موظف است قبل ازهر گونه تغییر در اساسنامه، امور مربوطه به مدیریت، نام و نشان، موضوع و محل فعالیت خود را به اطلاع مرکز رسانیده و تائیدیه لازم را دریافت نماید، در غیر اینصورت نماد اعتماد شرکت توسط مرکز به مدت دو ماه تعلیق، و در صورت استمرار، نماد اعتماد ابطال خواهد شد.

10- چنانچه کسب و کار اینترنتی دارنده نماد اعتماد پس از اخذ نماد اعتماد، به مدت سه ماه بدون داشتن عذر قابل قبول، تعطیل و یا هیچ گونه فعالیتی نداشته باشد پس از دو تذکر به فاصله روز توسط مرکز، نماد اعمتاد وی ابطال خواهد شد.

11- چنانچه در اشخاص حقوقی، دارنده نماد اعتماد یا مدیرعامل محجور شود یا فوت نماید، هیئت مدیره موظف است مراتب را تا ۱۵ روز به صورت کتبی به مرکز اعلام، و تا یک ماه نسبت به جایگزینی مدیر عامل واجد شرایط اقدام نماید. در غیر اینصورت نماد اعتماد به مدت دو ماه تعلیق می‌شود و اگر در مدت یاد شده شرایط مورد نظر را فراهم ننماید، نماد اعتماد شرکت ابطال خواهد شد.

12- چنانچه شخص حقیقی دارنده نماد اعتماد قصد واگذاری کسب و کار به غیر را داشته باشد، موظف است مراتب را تا ۴۸ ساعت به صورت کتبی به مرکز اعلام نماید و تا یک ماه نسبت به معرفی مالک جدید کسب و کار اقدام و موافقت مرکز را اخذ نماید. در این مدت نماد اعتماد تعلیق می‌شود و درغیراینصورت، نماد اعتماد الکترونیکی ابطال خواهد شد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به سایت زیر مراجعه کنید:

https://enamad.ir